ตรวจเต้านมด้วยตนเอง ไม่ยาก...และช่วยให้พบความผิดปกติได้เร็ว

มะเร็งเต้านมเป็นมะเร็งที่พบมากเป็นอันดับหนึ่งของมะเร็งในสตรี ปัจจัยที่ทำให้การรักษาได้ผลดีนั้นขึ้นอยู่กับระยะของโรคที่เป็น ถ้าเรายิ่งค้นพบให้ได้ตั้งแต่ระยะต้นๆก็จะรักษาได้

การตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านม..ควรตรวจเมื่อใด และบ่อยแค่ไหน?
1.ตรวจเต้านมด้วยตนเอง อย่างน้อยเดือนละ 1 ครั้ง เมื่ออายุ 20 ปี ขึ้นไป
2.ตรวจเต้านมโดยแพทย์ เมื่ออายุ 20 ปีขึ้นไป ควรรับการตรวจทุก 3 ปี และหลังจากอายุ 40 ปี ควรได้รับการตรวจทุก 1 ปี

3.ควรทำแมมโมแกรม และ/หรือ อัลตราซาวน์ ในช่วงอายุ 35- 40 ปี 1 ครั้ง หลังจากอายุ 40 ปี เป็นต้นไป ควรทำทุก 1 - 2 ปี

4.ในผู้ที่มีประวัติญาติสายตรงเป็นมะเร็งเต้านมหรือมะเร็งรังไข่ ควรเริ่มทำการตรวจตั้งแต่อายุที่ญาติเป็น ลบออก 5 ปี

5.ในรายที่มีความเสี่ยงสูง หรือเต้านมมีความหนาแน่นมาก การตรวจด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (MRI) จะช่วยให้มีการค้นพบมะเร็งได้มากขึ้นกว่าการทำแมมโมแกรม การตัดสินใจว่าจะตรวจหรือไม่ ควรปรึกษาแพทย์เฉพาะทาง

แล้วการตรวจเต้านมด้วยตนเอง ควรทำเมื่อใด?
1.ตรวจเป็นประจำทุกเดือน
2.ตรวจหลังประจำเดือนมา 7 - 10 วัน นับจากวันแรกของการมีประจำเดือน

3.ตรวจวันเดียวกันของทุกเดือน ถ้าคุณไม่มีประจำเดือนแล้ว

วิธีการตรวจเต้านมด้วยตนเองแบบถูกต้อง
1.ยืนหน้ากระจก แล้วดูที่เต้านมทั้ง 2 ข้าง แล้วสังเกตว่า ขนาด รูปร่าง สีผิว ตำแหน่งของเต้านม หัวนม เป็นอย่างไร และควรเทียบการเปลี่ยนแปลงกับเดือนก่อน
2.หลังจากนั้นให้ยกแขนขึ้นเหนือศีรษะทั้ง 2 ข้าง แล้วดูที่เต้านมอีกครั้ง ค่อยๆหมุนตัวช้าๆเพื่อที่จะดูบริเวณด้านข้างของเต้านม

3.มือเท้าเอว และโน้มตัวมาข้างหน้าเล็กน้อย ดูความเปลี่ยนแปลงซ้ำอีกครั้ง

4.ใช้นิ้วมือบีบที่หัวนมเบาๆ ดูว่ามีเลือด หนอง หรือน้ำไหลออกจากหัวนมหรือไม่

5.เริ่มคลำเต้านม ให้คลำตั้งแต่กระดูกไหปลาร้าลงมา ใช้มือซ้ายคลำเต้านมข้างขวา ให้ใช้นิ้วชี้ นิ้วกลาง และนิ้วนางทั้ง 3 นิ้ว ค่อยๆกดลงบนผิวหนังเบาๆ และกดแรงขึ้น จนกระทั่งสัมผัสกระดูกซี่โครงคลำเต้านมให้ทั่วทิศทาง การคลำทำได้หลายแบบ สิ่งที่สำคัญคือต้องคลำให้ทั่วเต้านมไปจนถึงบริเวณรักแร้ใต้วงแขน หลังจากนั้นให้เปลี่ยนคลำอีกข้างแบบเดียวกัน

6.เมื่อเสร็จการคลำในท่ายืนแล้ว ให้เปลี่ยนเป็นคลำในท่านอนใช้หมอนหนุนไหล่ข้างที่จะคลำ แล้วคลำซ้ำเหมือนท่ายืน

ความผิดปกติ...ที่บอกว่าคุณควรรีบไปพบแพทย์
-ก้อนเนื้อเต้านมหนากว่าปกติ Lump or thickening (breast, underarm)
-ผิวหนังแดง หรือร้อน
-รูขุมขนใหญ่ขึ้นเหมือนผิวส้ม
-ผิวหนังบุ๋ม หรือมีการหดรั้ง
-มีการนูนของผิว
-ปวดกว่าปกติที่เคย
-คัน มีผื่น โดยเฉพาะบริเวณหัวนม และฐานรอบหัวนม
-หัวนมบุ๋ม
-การชี้ของหัวนมเปลี่ยนทิศทาง
-เลือดไหลออกจากหัวนม
-มีแผลที่หายยากของเต้านม หัวนม

เครดิตแหล่งข้อมูล : โรงพยาบาลพญาไทย