ในสภาะปัจจุบันที่คนหันมานิยมกินอาหารคลีนกันมาก จะเห็นได้จากตามเพจหรือเวปไซต์ต่าง ๆ จะมีการประกาศขายเมนูอาหารคลีนกันอย่างหลากหลาย จนกลายเป็นที่นี่นิยมกันอย่างแพร่หลาย โดยเฉพาะหมู่สังคมคนทำงาน ดารา และคนในแวดวงไฮไซ และดูท่าว่าจะติดเทรนด์คนรุ่นใหม่ที่หันมาดูแลสุขภาพกันมากขึ้น
แต่ที่น่าเป็นห่วงนั่นก็คือบางรายเกิดสภาวะความเข้มงวดในการกิน โดยเฉพาะการคลั่งกินคลีน ที่บางคนคิดว่าอาหารที่ตัวเองกินจะต้องมีความสะอาดเท่านั้น จนอาการดังกล่าวกลายเป็นภาวะที่เรียกว่า “โรคคลั่งกินคลีน”โดยได้มีการสอบถามกับแพทย์ที่มีความรู้ด้านนี้ รวมทั้งมีความเชี่ยวชาญด้านสุขภาพจิตได้มาไขปัญหา และพิษภัยของโรคดังกล่าวว่าโรคนี้เกิดจากอะไร และมีพิษภัยกับผู้ที่เป็นโรคชนิดดังกล่าวหรือไม่
โดยแพทญ์หญิงนฤมล จินพัฒนากิจ นายแพทย์ชำนาญการ โรงพยาบาลศรีธัญญา เปิดเผยกับ “เดลินิวส์ออนไลน์”ว่า โรคนี้เรียกว่าโรค “Orthorexia nervosa”ซึ่งถ้าถามว่ากินคลีนแค่ไหนถึงจะเป็นภาวะคลั่งกินคลีน หมอก็ต้องขอตอบว่า พฤติกรรมกินคลีน หรือการกินอาหารเพื่อสุขภาพ ยังไม่ได้ถือว่าเป็นโรคตามเกณฑ์ของ DSM-5(เกณฑ์การวินิจฉัยโรคตามหลักสากลของจิตแพทย์ทั่วโลก) แต่จะเรียกว่าภาวะ Orthorexia nervosa ซึ่งคำนี้ถูกบัญญัติขึ้นโดยนายแพทย์ชาวแคนาดาชื่อ Steven Bratman ในปี 1996 ภาวะนี้พิจารณาจากเกณฑ์ A และเกณฑ์ B ดังนี้เกณฑ์ A ความย้ำคิด เน้นที่การกินอาหารเพื่อสุขภาพ ที่อธิบายได้จากทฤษฎีอาหารหรือกลุ่มของความเชื่อ ซึ่งมีรายละเอียดแตกต่างกันออกไป แต่จะเด่นชัดที่ปัญหาด้านอารมณ์ที่เกิดขึ้นเป็นอย่างมากในการเลือกอาหารที่มองว่าไม่ดีต่อสุขภาพ จนกระทั่งทำให้เกิดน้ำหนักลดลงได้ แต่อย่างไรก็ตาม การมีสุขภาพดีในอุดมคติก็ยังคงเป็นเป้าหมายเบื้องต้น
ดังรายละเอียดต่อไปนี้:
1.พฤติกรรมย้ำคิดย้ำทำเกี่ยวกับการเข้มงวดกับการรับประทานอาหาร ซึ่งหมายรวมถึงการรับประทานผลิตภัณฑ์เสริมอาหารต่าง ๆ ด้วยนั้น ถูกเชื่อว่าจะทำให้มีสุขภาพที่ดี
2. ถ้าทำไม่ได้ตามกฎของการรับประทานอาหารที่วางเอาไว้ จะกลัวเป็นโรค รู้สึกว่าตัวเองแปดเปื้อน หรือรู้สึกต่อร่างกายในทางลบ อันเนื่องมาจากความกังวลและรู้สึกละอาย
3. การจำกัดอาหารเป็นเวลานาน อาจทำให้ลดจำนวนกลุ่มของอาหารลง และทำให้เกิดการล้างพิษบ่อยมากขึ้นเพื่อให้เกิดความบริสุทธิ์และลดสารพิษ การเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ นี้มักทำให้น้ำหนักลดลง โดยที่ไม่ได้ต้องการลดน้ำหนัก หรือความคิดอยากลดน้ำหนักอาจถูกซ่อนอยู่ใต้ความคิดเกี่ยวกับอาหารเพื่อสุขภาพ
แพทย์หญิงนฤมล กล่าวว่า สำหรับเกณฑ์ B พฤติกรรมย้ำคิดย้ำทำก่อให้เกิดความเสียหาย ดังต่อไปนี้:
1. ภาวะทุโภชนาการ น้ำหนักลดลงอย่างรุนแรงหรือมีภาวะแทรกซ้อนทางอายุรกรรมจากการจำกัดอาหาร
2. มีความตึงเครียดหรือเสียหน้าที่ทางสังคม การเรียน อาชีพ ที่เป็นผลมาจากความเชื่อหรือพฤติหรรมเกี่ยวกับอาหารเพื่อสุขภาพ
3. การมองร่างกายในแง่บวก ความมีคุณค่าในตัวเอง ความเป็นตัวของตัวเอง และความพึงพอใจ ขึ้นกับพฤติกรรมการกินเพื่อสุขภาพมากเกินไป
ส่วนถ้าเป็นภาวะนี้จะเป็นอันตรายหรือไม่นั้น แพทย์หญิงนฤมล กล่าวว่า เป็นอันตราย ถ้าเป็นถึงขั้นที่ทำให้ร่างกายไม่แข็งแรง เกิดโรคแทรกซ้อน ชีวิตไม่มีความสุข อย่างไรก็ตามภาวะนี้จัดอยู่ในข่ายโรคจิตเวช หรือไม่ยังไม่ได้ถือว่าเป็นโรคตามเกณฑ์ของ DSM-5(เกณฑ์การวินิจฉัยโรคตามหลักสากลของจิตแพทย์ทั่วโลก)
เมื่อถามว่า ภาวะนี้มีความเหมือนหรือต่างกับโรค Anorexia nervosa หรือไม่ แพทย์หญิงนฤมล กล่าวว่า ภาวะ Orthorexia nervosa ต่างจากโรค Anorexia nervosa ตรงที่โรค Anorexia nervosaจะหมกมุ่นเกี่ยวกับความผอม ส่วนภาวะ Orthorexia nervosa จะหมกมุ่นเกี่ยวกับการกินเพื่อสุขภาพ
กระทู้ร้อนแรงที่สุดของวันนี้
กระทู้ล่าสุด
รูปเด่นน่าดูที่สุดของวันนี้
